ใส่ปุ๋ยบัวอย่างไรให้ถูกวิธี

     บัวผันบัวเผื่อนที่ปลูกในบ่อดิน ต้นใหญ่กว่าที่ปลูกในภาชนะจำจัด ให้ใช้ปริมาณมากขึ้น เช่น ห่อละ 1 ช้อนโต๊ะ ถ้ามีบัวไม่มากเพียง 4-5 ต้น จะใช้ปุ๋ยสูตรเดียวกับที่กล่าวมาแล้วห่อกระดาษหนังสือพิมพ์ 2-3 ชั้น เหตุผลมีเพียง 2 ประการคือ ปุ๋ยปริมาตรมากขึ้นจะทำให้ห่อใหญ่ขึ้น และการฝังจะใช้เวลาที่ปุ๋ยสัมผัสน้ำก่อนฝังเสร็จนานกว่าการปลูกในภาชนะจำกัด ถ้าใช้กระดาษห่อชั้นเดียว เวลาฝังส่วนใหญ่ห่อปุ๋ยจะแตกเสียก่อน  แต่ถ้าปลูกบัวมากๆ ทั้งการปลูกในภาชนะจำกัดและในบ่อ แนะนำให้ทำปุ๋ยเตรียมไว้มากๆ โดยนำปุ๋ยปริมาณเท่ากับที่ห่อกระดาษมาห่อหุ้มดินเหนียว (ผู้เขียนเรียกว่า ”ลูกกลอน”) ตากผึ่งลมให้แห้ง ไม่ควรตากแดดให้แห้ง เพราะถ้าดินไม่เหนียวพอ หรือการปั้นไม่อัดให้ดินหุ้มปุ๋ยแน่นพอ เมื่อตากแดด ดินแห้งเร็ว จะหดตัวเร็วด้วย ทำให้เม็ดลูกกลอนร้าวหรือแตกหักง่าย

     การฝังห่อปุ๋ยหรือเม็ดปุ๋ยลูกกลอนให้กับบัวที่ปลูกในบ่อดิน ให้ฝัง ณ จุดห่างจากโคนต้นประมาณ 10 เซนติเมตร กด / ฝังเฉียงๆ เข้าไปที่โคนต้นให้ลึกประมาณ 10-15 เซนติเมตร กลบ อัดดินให้แน่น

     สำหรับบัวกระด้งปลูกในบ่อดินแล้ว บัวจะเจริญเติบโตและแผ่รากออกไปรอบข้างอย่างรวดเร็วมา เมื่อโตเต็มที่ปลายรากจะมีรัศมีกว่า  2เมตรจากโคนต้น ดังนั้น การใส่ปุ๋ยบัวกระด้งในบ่อจึงควรใช้ปุ๋ยลูกกลอน แนะนำให้แต่ละเม็ดมีปริมาณเท่ากับที่ให้กับบัวผันบัวเผื่อน แต่ใส่ 2 จุด ตรงข้ามกัน ในขณะที่บัวกระด้งยังต้นเล็ก และใส่ 4จุดเมื่อต้นโตเต็มที่ ขณะต้นเล็กใบแผ่ไม่เกิน 1-2เมตร ให้ฝังห่าง 30 เซนติเมตรจากโคนต้น กดฝังตรงๆ หรือจะเฉียงเข้าโคนต้นก็ได้อีก 15-20 เซนติเมตร เมื่อต้นโตใบแผ่กว้างขึ้น ฝังห่างจากโคนต้นระหว่าง 50-100 เซนติเมตร กลบอัดดินปิดรูที่ฝังปุ๋ยให้แน่น

      บัวฝรั่งหรืออุบลชาติยืนต้นและบัวหลวง เจริญเติบโตทางแนวนอนคล้ายกล้วยไม้ ชนิด ปริมาณและการจัดการห่อหรือปั้นดินหุ้มปุ๋ยทำเช่นเดียวกันเหมือนปุ๋ยบัวผันบัวเผื่อน แต่การใส่ต่างกันเล็กน้อย โดยให้ฝังห่อปุ๋ยหรือปุ๋ยลูกกลอนหน้าแนวการเจริญเติบโต (ทางแนวนอน) ของเหง้าบัวฝรั่งและไหลบัวหลวง โดยฝัง ณ จุดที่ห่างจากปลายเหง้าหรือไหล (คือยอดของต้นบัว) ประมาณ 5-8 เซนติเมตร ฝังเฉียงๆ เข้าไปใต้ต้น บัวทั้งสองชนิดนี้เมื่อตั้งหลักหลังจากการย้ายปลูก จะเจริญเติบโตแตกหน่อแตกไหลไปทั่วทิศทาง ถ้าปลูกในภาชนะจำกัดผู้ปลูกจะสังเกตได้ว่าหน่อหรือไหลหรือเหง้าที่ออกใหม่เจริญเติบโตไปทางไหน จะสามารถเลือกฝังปุ๋ยให้กับหน่อ-ไหลที่ต้องการเร่งให้โตได้ ไม่ต้องฝังทุกๆ ปลายหน่อหรือไหลที่แตกใหม่ เพราะปริมาณปุ๋ยในภาชนะจำกัดจะมากเกินไป ทำให้น้ำเขียว เกิดตะไคร่น้ำ ฯลฯ ทำให้ น้ำเสีย เป็นภาระในการดูแลรักษา ดังนั้นฝังปุ๋ยเพียง 1-2 จุดก็พอ เพราะถ้าหน่อหรือไหลของบัวไม่ขาดจากกัน จะดูดอาหารจากปุ๋ยไปใช้ได้ทั่วทั้งต้น

     สำหรับบัวฝรั่งหรือบัวหลวงที่ปลูกในบ่อดิน ผู้ปลูกสามารถฝังปุ๋ยหลายๆ จุดได้โดยเลือกฝังปลายหน่อหรือไหลที่ต้องการเร่งให้โต  แต่ถ้าปลูกมากๆ ก็คงต้องฝังแบบสุ่มหรือเลือกฝังกลุ่มกอบัวที่เจริญเติบโตช้าที่สุด